Verreweg de meeste mensen willen graag toch dat hun hond gehoorzaam is. ‘Gehoorzaam’, het woord klinkt tegenwoordig heel braaf, ouderwets en een beetje slaafs. Het woord zelf heeft een lading gekregen die niet zo positief is. Het geeft namelijk een schijn van koest en afhankelijkheid.
Maar eigenlijk wil het woord gehoorzaam simpelweg zeggen: gewillig of bereid zijn aanwijzingen op te volgen (als je in de Dikke Van Dale kijkt) en als je naar een ouder-kind relatie kijkt zijn ouders er meestal niet op uit om van hun kinderen slaafjes of overdreven robotten te maken.
Gehoorzaamheid heeft een soort broertje-zusje relatie met kunnen luisteren.
En luisteren heeft een wederkerig karakter, want er zijn altijd twee partijen voor nodig. Een prater en een luisteraar. A zegt iets tegen B. A wil graag dat B hoort wat er gezegd wordt. B luistert en doet of laat wat gevraagd of gezegd wordt of communiceert terug.
Gehoorzamen is dus eigenlijk van oorsprong gewoon een vorm van communicatie, een omgangsvorm. In de meeste gevallen is jouw hond vanuit de basis best bereid je te gehoorzamen (luisteren) zolang jouw hond begrijpt wat er gevraagd of gezegd wordt. En in dat begrijpen ligt de magie van gehoorzaamheid. Mensen die blinde gehoorzaamheid van hun hond eisen, vragen te veel. Zoiets is alleen mogelijk in een autoritair regime en zo’n regime kenmerkt zich door gebrek aan wederzijds respect.
Mensen die vaak ‘nee’ zeggen tegen hun hond als hun hond iets wil, dragen eraan bij dat de hond sneller nee zegt als hem iets gevraagd wordt. Een hond is geen marionet en als de band goed is tussen de begeleider en de hond dat wordt hij dat ook niet. Je hebt als begeleider veel invloed op de manier waarop je hond leert dat hij doet wat je vraagt. Deze invloed die jij als begeleider hebt, begint bij jezelf.
Wat jij als begeleider kan doen om je hond te leren gehoorzamen?
Heel simpel, door in een vroeg stadium te beginnen met zelf te luisteren. Als jouw hond als pup aangeeft iets eng te vinden kan je heel gemakkelijk het tempo van je hond respecteren en hem niet over een grens heen trekken. Als jouw hond iets lekkers heeft en ervan geniet (een botje ofzo) dan is het heel makkelijk om te respecteren dat dat van hem is en hem met rust te laten en het vooral niet af te pakken.
In deze voorbeelden ben jij als begeleider eigenlijk ‘gehoorzaam’. Je doet namelijk wat er van je gevraagd wordt door je hond, omdat wat je hond vraagt eigenlijk heel redelijk is. Door te gehoorzamen geef je zelf het goede voorbeeld, bouw je vertrouwen op en krijg je wederkerigheid.
Je bent en wordt elkaar ter wille.
Honden die nooit een grens ergens in krijgen zullen moeite hebben met gehoorzaamheid. De omstandigheden worden zo namelijk niet duidelijk en hoe moet je hond dan begrijpen wat er verwacht wordt? Maar ook honden die onredelijk vaak horen dat er iets niet mag zullen moeite hebben met gehoorzamen. Luisteren verliest dan namelijk het oorspronkelijke nut; ik begrijp wat jij zegt en dit is voor mij van waarde. Ook deze honden stoppen met reageren.
Gehoorzaamheid heeft dus voor een deel te maken met de manier waarop mens en hond in sociaal opzicht met elkaar omgaan. Om die reden maakt leren luisteren (gehoorzamen) deel uit van het socialisatieproces.
Stel dat een peuter juf op school niet vanaf de allereerste dag zou beginnen met het hanteren van redelijke en begrijpelijke omgangsregels? Dan zou het een grote warboel worden. Onredelijke regels kunnen de peuters zich niet aan houden en geen regels brengt een grote chaos.
Gehoorzamen heeft daarom te maken met het leren hanteren van redelijke regels, grenzen en afspraken passend bij de betrokken individuen en met luisteren. Luisteren voor grenzen, duidelijkheid, veiligheid, orde en rust. En wil jij dat je hond luistert? Dan begint dat met het luisteren naar je hond!
Wil jij meer leren over je hond opvoeden? Kijk dan eens bij mijn vorige artikel: Als we die honden nou gewoon eens gingen opvoeden! – Wolfhalla
Deze tekst is geschreven door gediplomeerd Family Dog Mediator en hondencoach Marra Mensink. Het overnemen van deze tekst zonder schriftelijke toestemming is niet toegestaan. Delen van dit artikel op social media met bronvermelding en benoeming van auteur wordt gewaardeerd om zo gedegen moderne wetenschappelijke kennis te verspreiden. Voor een veilige en fijne samenleving voor mens en hond. Volg ons op instagram voor het dagelijks leven en realistische tips en tricks: Marra Mensink (@wolf_halla) • Instagram-foto’s en -video’s.
